Tri Mumpuni
Tri Mumpuni Wiyato (pilotutulio 6 Agustus 1964) ta lopobohu lo pemberdayaan listrik to limbata 60 tambati polonto'o to Indonesia. To taunu 2012, Tio Lo'otapu penghargaan Ashden Awards. Tiyo pernah Lo dihu anggota komite inovasi nasional wawu masatiya Badan Riset dan Inovasi Nasional[1]
Tutumulo wawu pendidikan
[boli'a | boli'a bungo]Tri Mumpuni Wiyato pilotutulio to Semarang, 6 Agustus 1964. Mongodula'aliyo tanggula te Wiyatno wawu ti Gemiarsih. Tri Mumpuni lobalajari to Institut Pertanian Bogor (IPB) Fakultas Pertanian, tiyo lohama jurusan Sosial Ekonomi wawu loluladu keberlanjutan to Universidad da Costa Rica to taawunu 1992 wawu Chiang Mai University, Thailand to taawunu 1993.
Latar Belakang wawu Tohu-Tohu lo Pombanguno
[boli'a | boli'a bungo]Ide bohuliyo lo pomombanguno lo PLTMH bohuliyo mayi monto Tri Mumpuni wole Dulie Iskandar Budisaroso Kuntoadji mowali hepangele ode hunggula lo lipu wawu mongohi lo pilohe mayi timi'idu wolo yiluhu u molongungo bo dipo tona'a lo kabel lo listrik to tambati boyito, boito ta'a tiyo hepopobuhata to'uduwito.[1][2]
To Wau'u Lo Pombanguno
[boli'a | boli'a bungo]Tiyo wawu Dulie bohuliyo mopahuali lo uhetu boyito ode kapala desa lo lipu boyito, mopahualiyala lo delo mamowali mopotibuhata lo pembangkit listrik wolo mamofa'ida lo yiluhu lo da'a, de'uyito-yito hepopowali lo listrik monto turbin.[1]
Tohu-Tohu Motota'u
[boli'a | boli'a bungo]Tohu lo'iyato upo'oliyo lo Tri Mumpuni de'uyito-yito mohimpita lo data alihu mamowali mongohi lo pilohe secara teknis wawu mohungito lo rencana anggaran biaya, lapata'u boyito hemohutu lo huluta lo dana alihu pomombanguno lo pembangkit listrik.[3]
Pohualinga lo Tim Sosial
[boli'a | boli'a bungo]Lapata'u boito, tiyo wawu Institut Bisnis dan Ekonomi Kerakyatan (IBEKA) mo'otolu lo tim sosial alihu mopowali lo komunitas u mopiyohu piloputuwoliyo lo duo ngolominggu to masyarakat alihu mopowali lo huhungiyo u mopiyohu. Tohu bohuliyo upilodedeta'iyo de'uyito-yito to tokohi lo agama meyalo tokohi lo ada lo lipu boyito.[3] Tameta'iyo lo masyarakat mopowali lo organisasi u mamo'osusa lo turbin, wolo mohutu lo ketua sampe ode operator u motota'u mongobingahu meyalo mohutu lo mesin wawu organisasi boyito musi mowali to'iyaluwa lo uhetu wawu delo mompoposisa lo mesin sambe to pomelihara'atiyo.
Pamongu'u lo Dambali lo Yiluhu
[boli'a | boli'a bungo]Salanjutiyo, alihu lo pembangkit listrik tenaga yiluhu boyito mamowali hepopobuhata lo fungsi'iyo tuluyi-tuluyingi, dambali lo yiluhu to hulu musi dipelihara lo lobo 30 kilometer persegi. Dipo mowali olo mohuti lo hutan wawu vegetasi.
Manfaat Pengabdian
[boli'a | boli'a bungo]Mohingi masatiya ti Puni (tangguango akrab lio) wawu walaio ma ngohenggo molilii 65 lipu wolo listrik mikrohidro lo limongoliyo. Ode walai monto IPB botie, listrik diila tujuan utamanya, bo odelo donggo mamotuwango potensi lo lipu alihu timongoliyo mowali barani to ekonomi wawu udelo-delolio. Wolo udelo boito, timongoliyo mowali mo'otota'u peradabanio wawu momango peradabanio lo limongoliyo lohihio.[3]
Olo, diila bo ode'uwa ta moibuli olisio moponalo to partai politik to negara. Bo tio wolo molotolo moliyo hepoto-tolito pulita boyito, sababu to Indonesia dipo na'a lo anggota dewan ta ma pilopuji lo tawu. Masatiya, to deluwa negara, aktivitasio ma mohualinga. Filipina ma loponalo to tahap implementasi pengembangan listrik mikrohidro, bo Rwanda wawu Kenya donggo to tahap pelatihan.
Masatiya, tio ma ngohutuwe lo pembiayaan monto pihak to delomo wawu to deluwa negara.
Prestasi
[boli'a | boli'a bungo]Tri Mumpuni ma hemohuto lo pengahargaan wawu pengakuan monto dedikasio:
- Masuku to daftar ilmuwan muslim paling berpengaruh to dunia (The World's 500 Most Influential Muslims 2021) to The Royal Islamic Strategic Studies Centre.
- Ashden Award 2012 wawu tio ma lololo bantuan £20.000 meyalo kurang lebe Rp300 juta.
- Penghargaan Ramon Magsaysay 2011, penghargaan botia tio lololo pee wolo Hasanain Junaini.
- Climate Hero 2005 monto World Wildlife Fund for Nature.
Sejarah Pombanguno
[boli'a | boli'a bungo]Tri Mumpuni bohuliyo mopamango PLTMH to taung 1997 to Dusun Palanggaran wawu Cicemet, enklave to Gunung Halimun, Sukabumi, Jawa Barat, u ma pilolilii lo limongoliyo wolo listrik to taung 1997. Alihu mola'ade ode tambati boyito, musi mohuwalingo wawu wau mohutuwe walungu siyama jamu meyalo tumuwau motor u rodanio ma pilosolita wolo rante sababu dalalo botio molilipu. “Uanga monto listrik ma pilopake mopamango dalalo mola'ade ma bilu'ali lo kendaraan beat. Botia mo'obuha lo peluang mongobantu 10 dusun wuwoliyo,” odelo uilonga lo Puni wawu ta ngohutuwe mongobantu yito kedutaan Jepang.
Tio sama-sama diila lololo bantuan monto pilo'o-pil'o'io. Bohuliyo tawu donggo malo molito dimintai iuran. Bo lapata'u ngoluminggu opato, Puni ma lolola poli ode Dusun Palanggaran. Biloli u diila tilanggupo boito ma lohutu. To desa boyito ma otoliaya kas sebesar Rp 23 juta. Uanga monto listrik ma pilopake mopamango dalalo mola'ade ma bilu'ali lo kendaraan beroda opato. Botia mo'obuha lo peluang mongobantu 10 dusun wuwoliyo.
Wuwoliyo wawu Kutipan
[boli'a | boli'a bungo]To acara Kick Andy edisi Jum'at, 6 Juli 2012, tio otoliaya sumboyan ngotuwango:
"Mongodulaale ta molubali tas sambe jutaan rupiah, timongoliyo to hakikaati ma lola'u dusa sosial diila to'otota'u. Sababu donggo ngohutuwe tawu-tawu ta ma lolola molito wawu momolito hilapi to sambe lo lipu." — Tri Mumpuni, dikutip monto situs Kompasiana
Tio yito ibu ta mopio, mololohuliyo, wawu mohelungiyo. Tio yito tokoh ta ma pilo idolakan lo Amilia Agustin. Tio olo ma lololo pujian monto Presiden Amerika Serikat, Barack Obama, to acara pertemuan Presidential Summit on Entrepreneurship:
"Ito lololo wirausahawan sosial odelo Tri Mumpuni, ta ma mongobantu tawu desa to Indonesia lololo listrik wawu pendapatan monto pembangkit listrik tenaga air."
Referensi
[boli'a | boli'a bungo]- ↑ "Nama Saya Tri Mumpuni". ESDM (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 2024-09-22.
- ↑ "WebCite query result". www.webcitation.org. Diakses tanggal 2025-06-08.
- ↑ "WebCite query result". www.webcitation.org. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2012-09-04. Diakses tanggal 2025-06-17.