Fyord

Lonto Wikipedia, ensiklopedia pereyi bahasa Hulontalo
Sognefjord, Norwegia fyord damango oluwoliyo to dunia.

Fyord (lonto bahasa Norwegia; fjord) yito deheto odelo teluk asli lonto gletser lodidi meyalo glaciar, de'uwito yito huntuwa lo esi mohulodu wawu mobuheto.

Fyord botiya modelomo wawu haya-haya'o. Fyord ngohuntuwa odungga to negara Skandinavia wawu Amerika Utara, oda'aliyo to Alaska dan Kanada.

Bilulo'a[boli'a | boli'a bungo]

Fyord ngohuntuwa odungga to ngohilaya'o bihu deheto:

  • Norwegia
  • Islandia
  • Greenland
  • Labrador
  • Pesisir barat Skotlandia (hetanggulaiyo "loch laut")
  • Barat laut sudut Selandia Baru (bilohi Fiordland)
  • Pesisir barat Newfoundland to Taman Nasional Gros Morne
  • British Columbia sambe ode Puget Sound
  • Pesisir huliyaliyo wawu otolopa to Alaska
  • Selatan Chili
  • Pesisir Deheto Baltik to Jerman
  • Sebagian Antartika, terutama Semenanjung Antartika
  • Pulau Arktik wawu Kepulauan Sub-antartika

Fyord haya-haya'a to dunia:

  1. Scoresby Sund to Greenland, (350 km)
  2. Sognefjord to Norway (203 km)
  3. Hardangerfjord to Norway (179 km)

Teluk haya-haya'o odelo fyord to pesisir New England biasaliyo hetanggula lotawu "fiards".

Teluk Lim to Istria, Kroasia, layito hetanggula lotawu "Fyord Lim" openu boli ja yilowali sababu lo glasial dabo tuwawu lo estuaria u yilowali sababu erosi lonto Dutula Pazinčica.