Tokugawa Ieyasu

Lonto Wikipedia, ensiklopedia pereyi bahasa Hulontalo
Tokugawa Ieyasu
徳川家康
Keshogunan Tokugawa|Tokugawa Shogun ke-1
Masa jabatan
1603–1605
Penguasa monarki Go-Yōzei
Didahului oleh Zaman Sengoku
Digantikan oleh Shogun:
Tokugawa Hidetada
Informasi pribadi
Pilotutu (1543-01-31)31 Januari 1543
Istana Okazaki, Mikawa
Yilate 1 Juni 1616(1616-06-01) (umur 73)
Sunpu, Jepang
Hiyalo/dile Lady Tsukiyama
Relasi Ayah:
Matsudaira Hirotada
Ibu:
Odainokata
Wala'o Legitimate:
Matsudaira Nobuyasu
Kame-hime
Illegitimate:
Yūki Hideyasu
Toku-hime
Tokugawa Hidetada
Lain-lain

Tokugawa Ieyasu[1][2] (徳川 家康; 31 Januari 1543 – 1 Juni 1616; pilotutu wolo tanggulo unte Matsudaira Takechiyo 松平 竹千代) yito tawu ngota daimyo wawu shogun to Japangi. Tiyo ta lopotihulo Keshogunan Tokugawa (Tokugawa Shogunate), ta dihu-dihu parenta to Japangi inggidu lopota'aluku ole Ishida Mitsunari to delomo Popateya Sekigahara to taawunu 1600 sambe Restorasi Meiji taawunu 1868 Masehi.

Tokugawa Ieyasu, Totoyomi Hideyoshi wawu te Oda Nobunaga ta lopotuwawu Japangi to periode Sengoku. Tokugawa Ieyasu lomarenta to taawunu 1600, sababu lapato pemerintahan le Hideyoshi, daimyo lohehuwa modihu u kawasa lo perenta, dabo pulitiyo mota te Ieyasu ta lo'owahu u modihu kawasa lo keshogunan, wawu tiyo ma lopotihulo keshogunan Tokugawa. Bilulo'a lo pemerintahan to Edo meyalo kota Tokyo masatiya. Keshogunan Tokugawa kawa-kawasa to Japangi hihewoliyo 264 taawunu (1603-1868), wawu to periode botiya, japangi odelo he'u-he'uto ode dunia to tihediyo. Keshogunan Tokugawa lopulito to'u lowali Restorasi Meiji, u lowali tuwoto pulitiyo lo kekuasaan Keshogunan to Japangi.

Masa bohu lotawu 1542-1556[boli'a | boli'a bungo]

Tokugawa Ieyasu pilotutu to Kastil Okazaki tanggal 26 bulan opula duluwo, taawunu opula tuwawu Tenbun, modudu'a almanak lo japangi. Tanggulo unteliyo te Matsudaira Takechiyo (松平 竹千代). Tiyo wali ula'i le Matsudaira Hirotada (松平 廣忠), daimyo Mikawa lonto klan Matsudaira, wawu tiiloliyo Odai no Kata (於大の方, Lady Odai), putiri lo Samurai to wilayah tidehu, Mizuno Tadamasa (水野 忠政). Tiyamo wawu tiiloliyo onggo mohutata wuwato'o, umuru limongoliyo 17 wawu 15 taawunu to sa'ati Takechiyo pilotutu.[3]

To taawunu pilotutuwa ole Takechiyo, klan Matsudaira lohiyariya. Taawunu 1543, po'uwama le Hirotada, Matsudaira Nobutaka, lolahi ode klan Oda. Utiye lo'otoheta tilihula le Oda Nobuhide losorangi ode Okazaki. To sa'ati boyito olo, tiyamo moluhengo le Hirotada yilate, wawu ta lowarisi te Mizuno Nobumoto, lopobohu lo popateya omo-omolu molawani klan Matsudaira wawu lopolele ole Oda Nobuhide olo. Akibatiliyo ti Odai-no-kata lobu'aya wole Hirotada, wawu yilawoliyo ode mongodula'aliyo. Te Hirotada muli lonika wawu lo'otapu wali 11 (mopula tuwawu) lota wutata wuwato'o le Takechiyo.

Te Oda Nobuhide layito hemosorangi Okazaki, sambe te Hirotada lohile wubodu ode tihediye ta molotolo to pobbutuwa te Imagawa Yoshimoto. Te Yoshimoto mohuto mohimbunguwa wolo sarati te Hirotada musi molawo waliliyo ode Sunpu mowali jaminan. Oda Nobuhide motota lo rencana botiya, wawu pilotete'iyo te Takechiyo, to umuruliyo onggo 5 lo taawunu.

Nobuhide loponiyati momate ole Takechiyo wonu tiyamoliyo diila momutu hubungan wolo klan Imagawa. Dabo te Hirotada ole Nobuhide, wonu bolo mate wala'iyo bolo wolatilo u balasiyaliyo. Te Nobuhide diila lomata lopotunggulo niyatiliyo, wawu te Takechiyo bo ilulungiyo to Kuil Honshōji, Nagoya. Woluwo tombilu tuwawu, te Oda Nobunaga lodunggaya wole Takechiyo to tambati boyito. Sa'ati boyito te Takechiyo 6 taawunu wawu te Nobunaga 14 taawunu.

To taawunu 1549, Takechiyo uumuru 6 taawunu, tiyamoliyo pilate lo anabuahliyo, ta wawayita wolo klan Oda. Wawu tutunuhe to wakutu boyito Oda Nobuhide olo yilate to'u ilodungga lo polopu. Iloppate le Nobuhide botiya lo'olupuhe olo klan Oda.

To taawunu 1551, pasukan to komando le Imagawa Sessai, lokopungi kastil bilulo'a le Oda Nobuhiro, wala'a mohula le Nobuhide. Nobuhiro ilode'upa limongoliyo, dabo piloposalamati le Oda Nobunaga, wala'a oluwoliyo wawu warisi le Nobuhide. Tulo'iyo te Takechiyo dilelo le Imagawa wawu ilulungi mongoliyo to Sunpu. To Sunpu tiyo ulu-ulunga to kastil lowali jaminan, dabo helayaniya limongoliyo mopiyohu sababu to masa depan tiyo mowali pange lo klan Imagawa. Tiyo tola-tola teeto sambe uumuru 14 taawunu to taawunu 1556.

Lowali tentara le Yoshimoto (1556-1560)[boli'a | boli'a bungo]

Taawunu 1556 te Takechiyo maa bohu lotawu, wawu modudu'a tradisi tiyo lomoli'a tangguliyo lonto Matsudaira Takechiyo lowali Matsudaira Jirōsaburō Motonobu (松平 次郎三郎 元信). Utiye pilohutuliyo to upacara adati lo Japangi, genpuku, wawu te Imagawa Yoshimoto taa lowali ta'uwa to kalaja botiya. Tiyo olo maa yilohiyaliyo ijini mona'o ode Okazaki, lomilehe kuburu liyamoliyo, wawu lololimo penghormatan lonto pengikutliyo wolo pemimpin Torii Tadayoshi

Ngotaawunu lapatiyo ma'o to umuru 15 taawunu, tiyo lonika woli Lady Tsukiyama, onggo ngongala'a wole Imagawa Yoshimoto, wawu maa lomoli'a tangguliyo lowali Matsudaira Kurandonosuke Motoyasu (松平 蔵人佐 元康). Timongoliyo lo'otapu wali ta lola'i wawu yilohiyaliyo tanggula Matsudaira Nobuyasu. Tiyo maa lo'otapu ijini mohuwalinga ode Provinsi Mikawa. Teeto tiyo maa ilahula le Imagawa Yoshimoto mosorangi ode Klan Oda.

Referensi[boli'a | boli'a bungo]

  1. "Iyeyasu". Encyclopedia.com. 
  2. Templat:Cite dictionary
  3. McLynn, Frank (2009-11-10). Heroes & Villains: Inside the minds of the greatest warriors in history (dalam bahasa Inggris). Random House. hlm. 230. ISBN 978-1-4090-7034-4.