Wolfgang Amadeus Mozart

Lonto Wikipedia, ensiklopedia pereyi bahasa Hulontalo
Wolfgang Amadeus Mozart

Wolfgang Amadeus Mozart (bahasa Jerman: [ˈvɔlfɡaŋ amaˈdeus ˈmoːtsaʁt]) tanggulo unte Johannes Chrysostomus Wolfgangus Gottlieb Mozart (pilotutu to Salzburg, 27 Januari 1756 – yilate to Wina, Austria, 5 Desember 1791, uumuru 35 tahun)[1][2] botiya tawu ngota komponis. Tiyo botiye tala ngotaliyo lo komponis musik klasik Eropa ta paralu wawu masahuru to delomo sojara. Ngohuntuwa ilomataliyo to musik (sekitar 700 lagu) wayitiyo gubahan-gubahan u he'akuwo lotawu ilomata molanggato lo musik simfoni, musik piano, musik opera wawu musik paduan suara.

Masa bungaliyo (1756-1772)[boli'a | boli'a bungo]

Te Mozart, motota lo musiki onggo u kiki'o lomayi, wawu tiyo motota lo tingohu nada lo'u mopatato openu diya pake-pake pilakasi lo musiki. Tiyamoliyo tanggula te Johann Georg Leopold Mozart, komponis ta heparaluwo lo tawu to masa boyito. Tala tuwawu lahuliyo de'uwito yito Kindersinfonie ("Simfoni Anak-Anak"). Te Mozar botiya ta wali yali lonto mohutata pitu lotaa, dabo limo lota wutatiyo lopowate. Bolo tiyo wawu ti tataliyo, Maria Anna Mozart ("Nannerl") ta tilummulo sambe uda'a. Onggo umuru 4 tawunu, te Mozart ma motota mopoyitohu pilakasi lo musiki harpsichord wawu mohutu improvisasi to ilomata lo musiki omo-omoluliyo. Wawu tiyo ma motota mololadu komposisi to umuruliyo boheli 5 lo tawunu. Odito lolo ti Nannerl, ti tataliyo, motota da'a mopoyitohu piano. Tiyamo limongoliyo ma lohutu rencana mopobilohu olo mongowala'iyo botiye ode nga'amila lipu lo Eropa.

Loyitohu piano totalo lo Olongiya Bayern[boli'a | boli'a bungo]

Tiyamo limongoliyo ma lohutu rencana mopobilohu olo mongowala'iyo botiye ode nga'amila lipu lo Eropa. Te Mozart ma tiliyangiyo loyitohu piano to talu lo Olongiya Bayern to Munchen. To hulalo September 1762, tiyamoliyo lohile cuti lonto karaja wawu ma lotiyanga olo wala'iyo loheili to Eropa. Timongoliyo yilona'o ode Wina, Austria. Tēto te Mozart ti Nanerl ma loyitohu piano to talu lo ratu Maria Theresia, wawu ti ratu ma kagum lo keahlian limongliyo dulota. Lapatiyo ma'o lèto te Mozart ma lodudu'a konser 3 tãwunu to Paris (1763, 1765) wawu to London (1764-1765). To tãmbati botiye te Mozart ma loyitohu to konser to talu lo olongiya wawu ma iluji limongoliyo. Towolotaliyo momoli'a tema-tema lo musiki wawu heta'ube lo kayini mato to'u hemoyitohu musiki boyito.

  1. Biography of Mozart Diarsipkan 2018-04-27 di Wayback Machine. pilobaca 30 April 2018
  2. Wolfgang Amadeus Mozart pilobaca 30 April 2018